Barolo DOCG po latach odpowiedniego marketingu i badań zootechnicznych może rzeczywiście pochwalić się swoją wartością. Produkcja tego wina podlega surowym regulacjom i obejmuje wyłącznie jedenaście (11) gmin, na przemian w miasteczkach górskich i na dnie doliny, wzdłuż sugestywnej i charakterystycznej drogi prowadzącej między wzgórzami, z średniowiecznymi zamkami, murami i wieżami. Nazwa Barolo stała się znana na całym świecie, a w rzeczywistości pochodzi od zamku Barolo, jednego z największych i najbardziej sugestywnych w całej dolinie. Wino zaś w krótkim czasie utwierdziło się jako punkt odniesienia w całej włoskiej enologii.
Mówiąc o Barolo, wypada podkreślić, że chociaż gminy, w których produkcja jest dozwolona, są bardzo blisko siebie i mają podobne cechy krajobrazu, istnieją między nimi spore różnice organoleptyczne. Podstawowym kryterium jest ekspozycja stoku, który, aby być doskonałym i nadawać się do produkcji win o dużej wartości, może być tylko stokiem południowym, południowo-zachodnim i południowo-wschodnim. Inne kierunki ekspozycji powodują nieoptymalne stężenie cukrów, co kłóci się z nieodłącznymi cechami Barolo. Kolejnym bardzo ważnym kryterium jest gleba, od gliniastej do piaszczysto-gliniastej, a w pobliżu cieków wodnych zupełnie piaszczystej, co pozwala uzyskiwać różne poziomy zawartości soli i potasu. Na bazie tych dwóch kryteriów można wyróżnić wiele mikrodukcji, które w zależności od obszaru, ekspozycji krzewów i cech gleby różnią się dając wina bardziej ustrukturyzowane, intensywne i pełne treści, lub delikatniejsze, świeże, miękkie i owocowe. Wszystkie bez wyjątku charakteryzują się doskonałą jakością, nie wspominając prestiżu.
Barolo DOCG jest produktem winifikacji winogron ze szczepu nebbiolo w 100%.
Klony szczepu takie jak nebbiolo michet, nebbiolo lampia i nebbiolo rosé stosowane są również w produkcji wina Barbaresco DOCG. Winogrona dojrzewające późno w tej części Piemontu zbierane są pod koniec października. Osobliwą cechą szczepu nebbiolo jest wczesne pojawienie się pąków i kwitnienie, również obfite, oraz późne dojrzewanie winogron. Jagody pokryte są obfitym nalotem chroniącym delikatną skórkę i słodki miąższ.
Kiście charakteryzują się bardzo gęstymi jagodami, zwykle małymi, w kolorze turkusowym i ciemnym, co również zależy od typu gleby, klimatu, a także ekspozycji. Na glebach gliniastych winogrona są ciemniejsze, podczas gleby piaszczyste kolor rozjaśniają. Ze szczepu powstają wina mocne i bogate, zawsze złożone, także wtedy, kiedy nazwiemy je szlachetnymi i eleganckimi. Potrzebują długiego starzenia się i odpowiedniego doskonalenia. Dopiero wtedy udaje się wyrazić w Barolo to, co najlepsze.
![]()
Typowa strefa produkcji Barolo leży w Piemoncie, ale nebbiolo rozprzestrzeniło się i zyskało popularność także w sąsiednich regionach, zwłaszcza w Lombardii i w Dolinie Aosty. W tych regionach jest ono stosowane w kupażach do produkcji wielu win. W Dolinie Aosty chociażby do produkcji Vallée d’Aoste. W Lombardii do produkcji takich win jak Terre di Franciacorta, Valtellina, gdzie nebbiolo występuje samodzielnie i w kupażach, w zależności od rodzaju, czy w Valtellina Superiore, gdzie występuje samo. W Piemoncie można jednak nebbiolo znaleźć w najszerszej gamie win, niezależnie od tego, czy w kupażach jak Boca, Colli Tortonesi, Colline Novaresi, Colline Saluzzesi, Coste della Sesia, Fara, Gattinara, Ghemme, Langhe, Lessona, Monferrato, Pinerolese, Roero, Sizzano, czy też samodzielnie jak w Barbaresco, Barolo, Canavese, Carema, Nebbiolo d’Alba.
Optymalna wysokość uprawy nebbiolo wynosi od 150 do 550 metrów nad poziomem morza. Optymalna ekspozycja to stoki południowe i południowo-wschodnie, na pagórkowatym terenie z łagodnymi zboczami charakteryzującymi się gliniastą, wapienną i piaszczystą glebą. Dyscyplina produkcyjna zabrania winifikacji Barolo DOCG z winogron uprawianych w dolinie, na wilgotnych, płaskich lub słabo eksponowanych glebach (stoki północno-zachodnie, północne). Ponadto zabronione jest wszelkiego rodzaju wymuszanie wydajności.
Barolo ma barwę granatu z pomarańczowymi refleksami i jest to barwa intensywna i głęboka. Po uszlachetnieniu i starzeniu w beczce barwa pomarańczowa odchodzi, a głębia kolorów rośnie wraz z surowością. W nosie mamy nuty owocowe i kwiatowe, takie jak fiołek, a także wanilia oraz nuty trzeciorzędne, takie jak smoła i przyprawy. Barolo charakteryzuje się zapachem eterycznym, przyjemnym, intensywnym i trwałym. W smaku pojawia się cała moc. W ustach jest „twarde” (kwasowość, garbniki, sole) i przyjemnie zbilansowane z „miękkością” (alkoholi i polialkohole). Intensywność i trwałość ciała są wyjątkowe i sprawiają, że przy odpowiednim wykończeniu staje się potężnym, eleganckim winem o wspaniałej osobowości. Wytrawne, pełne, solidne, ale zawsze aksamitne i harmonijne; różne osobowości zawsze zauważalne w każdym etapie starzenia i rafinacji.
Giuseppe Rinaldi Brunate Le Coste Barolo Denominazione di Origine Controllata e Garantita, rocznik 2014, w cenie 200,00 USD, do kupienia w binnys.com, (czerwone wytrawne, szczepy: nebbiolo). Firmowane i butelkowane przez firmę Azienda Agricola Giuseppe Rinaldi – Włochy.